Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Coris monspeliensis & Smyrnium olusatrum

fotò
fotò
Tè-de-colo

Coris monspeliensis

Primulaceae

Àutri noum : Tè-rouge-di-colo, Tè-dei-colo.

Nom en français : Coris de Montpellier.

Descripcioun :
Lou tè-de-colo es uno pichoto planto lignouso que trachis dins la garrigo e peréu en ribo de mar. Fai d'inflourejado di flour roso. Li ramo rebalon souvènt au sòu, pièi se dreisson. Li fueio soun primo de 3 à 12 mm de loungour.

Usanço :
Coume soun noum lou dis, es uno planto que pòu servi de tè, valènt-à-dire qu'a pulèu bon goust en tisano, mai qu'èi pas gaire vertuouso. Pòu pamens servi pèr gari li plago e li macaduro (vulneràri).

Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 3 à 30 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Coris
Famiho : Primulaceae



Coulour de la flour : Vióuleto
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 6 à 8 mm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Abriéu à Juliet

Liò : Garrigo - Mar - Tepiero roucaiouso - Colo
Estànci : Mesoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano
Ref. sc. : Coris monspeliensis L., 1753

fotò
fotò
Àpi-fèr

Smyrnium olusatrum

Apiaceae Umbelliferae

Autre noum : Àpi-bouscas.

Noms en français : Maceron, Maceron potager.

Descripcioun :
Se rescontro pulèu dins li relarg pas trop liuen de la mar nostro, mounte trachis proche dis oustau e dins li baragno. Es uno grando planto, forto, emé la cambo boutisso en li fueio 3 cop divisado en 3 fueioun. Lou brout (oumbello) caup de 5 à 15 rai. Lou fru èi negre un cop madur, de 5 à 7 mm.

Usanço :
Es uno bono planto cultivado desempièi de tèms e un pau óublidado. Tout se pòu manja dins la planto, cue o crus : la racino, li fueio, li pecou, li flour (chaplado dins l'ensalado), li tijo (pelado). Èi peréu di proun vertuouso, ajudo à la digestioun e à manja, fai pissa, èi bono contro lou mau d'os. Tambèn l'àpi-fèr èi depuratiéu...

Port : Grando erbo
Taio : 0,5 à 1,5 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Smyrnium
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae


Coulour de la flour : Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 4 à 7 cm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Ensalado champanello
Abriéu à jun

Liò : Baragno - Escoumbre e proche dis oustau - Ermas - Camin
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterranenco-Atlantico
Ref. sc. : Smyrnium olusatrum L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
RR
CC
ges
CC
CCC
ges
ges
ges

Coris monspeliensis & Smyrnium olusatrum

C
C
CC
CCC
RR
R
C
ges

Coumpara Tè-de-colo emé uno autro planto

fotò

Coumpara Àpi-fèr emé uno autro planto

fotò